İddiaya göre, sondaj çalışmaları sırasında yerin altında %25 oranında doğalgaz tespit edildi. Hatta bazı jeolojik veriler, bölgede petrol potansiyelinin de yüksek olduğunu gösteriyordu. Ancak tüm bu gelişmelere rağmen Rus mühendisler bir açıklama dahi yapmadan çalışmaları durdurdu ve kuyuları kapattı. Ne bir rapor, ne bir gerekçe… Her şey adeta üstü örtülerek unutuldu.
"Ruslar bizi kandırdı"
Bölge halkı o günleri bugün gibi hatırlıyor. Aradan yıllar geçse de akıllardaki sorular taze:
Biz o dönem safmışız. Geldiler, aylarca sondaj yaptılar. Sonra da hiçbir şey demeden, bizi bilgilendirmeden çekip gittiler. Kuyuları mühürleyip gittiler. Şimdi düşünüyoruz da, ya gerçekten doğalgaz ya da petrol buldular ama bize söylemeden üzerini mi örttüler? Ruslar bizi kandırdı diye düşünüyoruz artık.
Vatandaşlara göre Rus ekiplerin o dönemki çalışmaları sadece teknik değil, stratejik bir amaç da taşıyordu.
Bizi enerji kaynağımızdan mahrum bıraktılar
diyen mahalle sakinleri, bu durumun Türkiye'nin kendi yeraltı zenginliklerine ulaşmasını engellemek için bilinçli bir dış müdahale olabileceğini düşünüyor.
“Bugün olsa asla susmazdık”
Mahalle halkı, dönemin şartlarında yetkililere seslerini duyuramadıklarını ancak bugün benzer bir durum yaşansa sessiz kalmayacaklarını belirtiyor:
“Şimdi elimizde sosyal medya var, bilinçliyiz, eğitimliyiz. O zaman susmuş olabiliriz ama bugün devletimizden bu kuyuların yeniden açılmasını ve Türk mühendisler eliyle detaylı şekilde incelenmesini talep ediyoruz. Yeter artık susmak!”
“Burada bir sır var ve biz bu sırrın ortaya çıkmasını istiyoruz”
Son günlerde Körfez’de artan jeopolitik gerilimler ve enerji üzerindeki uluslararası baskılar, bölge halkını yeniden harekete geçirdi. Türkiye'nin enerji bağımsızlığı için attığı yerli ve milli adımları desteklediklerini belirten vatandaşlar, bu sürece Akçadağ’ın da dâhil edilmesi gerektiğini söylüyor.
İddialara göre, bazı kurumlar Akçadağ Ilıcak mahallesindeki eski kuyulara yeniden sondaj yapılması için hazırlık sürecinde. Henüz resmi bir açıklama olmasa da,
yakında o bölgede yeniden hareketlilik başlayacak
söylentileri mahallede heyecanla karşılandı.
Gözler Yetkililerde
Bölge halkı artık topun Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile TPAO'da olduğunu ifade ediyor.
Yıllarca bu kaynakları bizden sakladılar. Şimdi kendi mühendisimizle, kendi teknolojimizle yeniden bakılsın. Ne varsa açıklansın. Petrolse petrol, doğalgazsa doğalgaz... Ama gerçek artık ortaya çıksın.
Ilıcak Mahallesi’nde yıllar önce açılan ve sessizce kapatılan petrol-doğalgaz kuyularının arkasında yalnızca teknik değil, aynı zamanda siyasi ve jeopolitik nedenlerin de olabileceği ihtimali bölgede yüksek sesle konuşulmaya başlandı. Türkiye’nin 1960-1970 yılları arasındaki dışa bağımlı enerji politikaları, bugün artık daha net bir şekilde sorgulanıyor.
O yıllarda Sovyetler Birliği ile yakınlaşan Türkiye, bazı enerji ve madencilik projelerinde teknik desteği Rusya’dan almıştı. Ancak uzmanlara göre, bu iş birliklerinin bazı alanlarda Türkiye’nin yerli kaynaklarına erişiminin önünü tıkadığı da görülüyor. Unican’daki kuyuların hiçbir resmi gerekçe gösterilmeden kapatılması, bu yöndeki kuşkuları güçlendiriyor.
Enerji Bağımsızlığı Gölgelendi mi?
Bölgedeki bazı ileri yaştaki vatandaşlar, o dönemde kuyuların başında Sovyet mühendislerin ciddi güvenlik önlemleri altında çalıştığını ve birçok teknik bilgiye köy halkının dahi yaklaştırılmadığını söylüyor.
Sanki bir şey saklıyorlardı. Hep başlarında adam vardı, biz yaklaşınca uzaklaştırılıyorduk. Sonra da bir gün geldiler ve kuyular kapandı. Ne oldu, kimseye açıklanmadı.
Uzmanlar, Türkiye'nin o yıllarda kendi teknik kapasitesini geliştirememesi nedeniyle birçok keşfin ya gizlendiğini ya da yabancı ekiplerin kontrolünde kaldığını savunuyor. Bu tür olaylar da Türkiye’nin enerji bağımsızlığını o dönemde ciddi biçimde zedeledi.
Devlet Kurumlarına Çağrı: Eski Belgeler Açıklansın
Şimdi ise halk sadece kuyuların açılmasını değil, o dönemle ilgili resmi belgelerin kamuoyuna sunulmasını da istiyor. Mahalle sakinleri ve bazı yerel araştırmacılar, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) ile Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) arşivlerinde bu kuyularla ilgili önemli teknik raporların bulunabileceğine inanıyor.
“Gerçekleri öğrenmek bizim hakkımız”
Eğer orada bir enerji kaynağı vardıysa ve üzeri örtüldüyse, bu yalnızca Ilıacak’ın değil, Türkiye’nin kaybıdır. Biz geçmişle hesaplaşmak değil, gerçeği öğrenmek istiyoruz. Yerli enerji kaynaklarımızı ortaya çıkarma zamanı geldi.
Akçadağ ilçesine bağlı Ilıcak Mahallesi Sivri mevkiinde, 1969-1970 yılları arasında Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) Orta Anadolu 4. Bölge Müdürlüğü tarafından petrol arama faaliyetleri kapsamında yaklaşık 15 sondaj kuyusu açıldığı ileri sürülüyor. Ancak bir süre sonra bu kuyuların üzerlerinin betonla kapatıldığı belirtiliyor.
Yaklaşık bin 200 metre rakımda yer alan ve ulaşımı oldukça güç olan bölgede yeniden araştırma yapılmasını isteyen vatandaşlar, bölgede ciddi petrol rezervlerinin bulunduğuna inandıklarını belirtiyor.
