Malatya’da henüz yerli yaş kayısı çıkışı yapılmadan, kentteki semt pazarlarında ve manav tezgâhlarında kilosu 100 liradan satışa sunulan yaş kayısılar vatandaşlar arasında büyük şaşkınlık yarattı. Nisan ayında yaşanan zirai don felaketinin ardından birçok üretici ürününü tamamen kaybederken, yaş kayısının erkenden ve yüksek fiyattan satışa sunulması kafaları karıştırdı.
Zirai don nedeniyle bu yıl Malatya’da birçok bahçede bırakın satılacak ürünü, üreticinin kendi tüketeceği kadar dahi kayısı kalmadı. Türkiye’nin ve dünyanın kuru kayısı ihtiyacının önemli bölümünü karşılayan Malatya'da, bu yıl ürün olmaması nedeniyle hem üretici hem de ekonomisi tarıma dayalı kesim büyük sıkıntılar yaşıyor.
Tezgahta Kayısı, Bahçede Yok: Vatandaş Tepkili
Özellikle Iğdır, Mersin Mut ve Hatay gibi çevre illerden gelen yaş kayısıların Malatya pazarlarında “Malatya kayısısı” etiketiyle satıldığını iddia eden vatandaşlar, duruma tepki gösteriyor.
Üreticinin yiyecek kayısısı yok. Bizim bahçemiz var, ağaçlarda meyve tutmadı. Peki bu kayısılar nereden geldi?
diyen Akçadağlı çiftçi Hüseyin Koç, yaşanan durumu aldatmaca olarak değerlendiriyor. Koç,
Bazı satıcılar hâlâ Malatya kayısısı diyor. Bu resmen halkla dalga geçmek. Ya Iğdır’dan geldi ya da Mersin'den. Belki de İran ya da Türkmenistan üzerinden getirilen kayısılar bunlar. Bu halkın güveniyle oynanıyor,
diyerek tepkisini dile getirdi.
Pazarda alışveriş yapan bir başka vatandaş, ev kadını Emine Yıldırım ise tezgâhlardaki fiyatlara ve yanıltıcı bilgilere dikkat çekerek,
Bir kilo kayısıya 100 lira veriyoruz. Bari doğru dürüst nereden geldiğini bilelim. Malatya'da üretim yokken Malatya kayısısı diye satmak, hem çiftçiye hem tüketiciye hakaret,
ifadelerini kullandı.
Fendoğlu’nun Uyarısı korudu
Zirai don felaketi sonrası Malatya Valisi Seddar Yavuz’un başkanlığında toplanan ve Malatya kayısının geleceğini, ekonomide ki kayıpları konuşan paydaşlardan birisi ekonomik çöküntü olmaması için başka yerlerden getirilecek kayısıların Malatya’dan pazara sokulmasını önermişti. Dedikodulara göre Özbek ve İran kayısıları Malatya’da işlenecekti. Bu durumu yerinde bulmayan MHP Malatya Milletvekili Mehmet Fendoğlu ise itiraz ederek günlük düşünmenin Malatya’ya zarar getireceğini açıklamıştı. Mehmet Fendoğlu’nun itirazları ile bu hamle engellenip Malatya’nın prestiji ve kalitesi korunurken, şehirde şu günlerde en çok konuşulan dedikoduların başında ise bu durumun yer alması dikkat çekici oldu. Sonrasında Öte yandan konuya dair önemli bir kulis bilgisi de gün yüzüne çıktı.
İhracat ve Güven Krizi Kapıda
Malatya'nın bu yılki üretim kaybı, yalnızca iç piyasayı değil, dış pazardaki kayısı ticaretini de tehdit ediyor. Sektör temsilcileri, İran ve Türkmenistan gibi ülkelerden getirilecek kayısıların Malatya'da işlenerek "Malatya kayısısı" etiketiyle ihracat edilmesi yönündeki söylentilerin, sadece ekonomik değil etik ve güven açısından da büyük sorunlar yaratacağı uyarısında bulunuyor.
Denetim ve Etiketleme Şart
Vatandaşlar ve üreticiler, kayısı satışlarının daha sıkı denetlenmesini, menşei belirsiz ürünlerin Malatya ismiyle satışının engellenmesini istiyor. Üretici birlikleri de “Malatya kayısısı” markasının itibarı için Tarım ve Ticaret Bakanlıklarının acilen harekete geçmesi gerektiği görüşünde birleşiyor.
