Kenan Kaya ( Özel Haber) - Türkiye genelinde Suriyelilerin ülkelerine gönüllü dönüşleri hız kazanırken, Malatya’da tablo tamamen farklı. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, ülke genelinde 578 bin Suriyelinin gönüllü olarak ülkelerine döndüğünü açıklarken, Malatya’da Suriyelilerin kentten ayrılmak yerine burada yaşamayı tercih ettikleri görülüyor. Malatya'da rahat yaşam bol kazanç, istedikleri gibi davranma fırsatı Suriyelileri şehirde tutuyor. Şehirde birçok ilçenin nufusundan fazla Suriyeli barınıyor. Bu rakam yaklaşık 26 bin ve Yazıhan, Arguvan, Arapgir, Doğanyol, Kale gibi birçok ilçenin nüfusundan daha fazla durumda. Bununla ilgili yerel yöneticiler bir çalışma yapıyormu Malatya'da en büyük merak edilen konulardan birisi haline geldi.
Bakan Ali Yerlikaya’nın açıklamasına göre, yalnızca 8 Aralık 2024 sonrasında 578 bin Suriyeli ülkesine gönüllü, güvenli ve onurlu bir dönüş gerçekleştirdi. 2016–2025 toplamında ise bu sayı 1 milyon 318 bine ulaştı. Ancak Malatya’da tablo farklı: Suriyeliler Malatya’yı terk etmiyor.
MALATYA’DA KALAN SURİYELİLER YÜKSEK GELİRLİ İŞLERİ TERCİH EDİYOR
Depremin ağır tahribat bıraktığı Malatya’da, iş gücü piyasasında ciddi bir açık bulunuyor. Özellikle kalifiye eleman eksikliğinin derinleşmesi, birçok işletmenin asgari ücretin çok üzerinde maaşlarla işçi aramasına yol açtı. Bu durum da Suriyeliler için cazip bir yaşam kapısı açtı.
Kent genelinde özellikle inşaat, tamirat, ağır sanayi, tekstil ve hizmet sektörlerinde günlük 1.500–2.000 TL arası kazanç sağlayan Suriyeliler, ülkelerine dönmek yerine Malatya’da kalmayı tercih ediyor.
Yetkililere göre bu tercihin en önemli nedeni açık:
“Gelir kaybı yaşamak istemiyorlar.”
KONTEYNERDE YAŞIYORLAR AMA GİTMEK İSTEMİYORLAR
Malatya’da hâlen on binlerce kişi gibi birçok Suriyeli de konteynerlerde yaşıyor. Buna rağmen son aylarda Malatya’yı terk eden Suriyeli sayısının yalnızca 2 bin civarında olduğu tahmin ediliyor.
Yani Türkiye genelinde Suriyeliler hızla ülkelerine dönerken, Malatya’daki nüfus büyük ölçüde sabit kaldı.
RAKAMLAR NET: 26 BİN SURİYELİ MALATYA’YI TERK ETMEK İSTEMİYOR
Verilere göre:
2022’de Malatya’da Suriyeli sayısı: ~32.000
2025 yılı başında: ~28.000
Mayıs 2025 verisi: 25.907
Bu tabloya göre 2022’den bu yana yaklaşık 6 bin Suriyeli ülkesine döndü, ancak 26 bine yakın Suriyeli Malatya’da kalmayı tercih ediyor.
Sebep belli:
Yüksek gelir, düzenli iş imkânı ve para kazandıran sektör boşlukları.
TÜRKİYE DÖNERKEN MALATYA TUTUYOR
Bakan Ali Yerlikaya’nın açıkladığı dev küresel dönüş dalgasına rağmen Malatya’da Suriyelilerin kalmayı tercih etmesi, kentte sosyoekonomik tartışmaları da artırıyor.
Deprem sonrası toparlanma sürecinde “çalışacak eleman” bulmada zorluk yaşayan sektör temsilcileri, Suriyelilerin iş gücüne katkıda bulunduğunu savunurken; kentteki bazı vatandaşlar ise bu durumu demografik ve toplumsal bir sorun olarak değerlendiriyor.
BAKAN ALİ YERLİKAYA’NIN AÇIKLAMALARININ TAM METNİ
“8 Aralık 2024 sonrası gönüllü, güvenli, onurlu ve düzenli olarak 578 bin Suriyeli kardeşimiz ülkesine geri döndü. Suriye İç Savaşı başladığında, tarihsel mirasımıza ve medeniyet değerlerimize uygun olarak; Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde, Suriyeli kardeşimize, insan hakları ve hukuka uygun olarak kucak açtık. En zor zamanlarında onlara umut ışığı olduk.
Tam bir yıl önce Suriye özgürlüğüne kavuştu. Suriye’deki zulüm tarihin karanlık sayfalarındaki yerini aldı. Ve 8 Aralık’tan sonra Suriye’de meydana gelen bu tarihi gelişmelerin ardından gönüllü geri dönüşler hız kazandı.
Şimdi artık Suriye’den ayrılık, acı ve gözyaşı değil; vatanına- toprağına- akrabalarına yeniden kavuşan Suriyeli kardeşlerimizin haberleri geliyor. Dünyanın farklı ülkelerine sığınmak zorunda bırakılan Suriyeliler, vatanlarını yeniden inşa etmek, ülkelerini çocukları ve torunları için daha güçlü hale getirmek için anavatanlarına koşuyor.
8 Aralık 2024 sonrası gönüllü, güvenli, onurlu ve düzenli bir olarak 578 bin Suriyeli, Ülkemizden Suriye’ye geri döndü.
2016–2025 döneminde ise toplam 1 milyon 318 bin kardeşimiz Suriye’ye gönüllü geri dönüş yaptı. Suriyeli kardeşlerimizin gönüllü geri dönüş işlemlerini, Göç İdaresi Başkanlığımız koordinesinde, ilgili tüm kurumlarımızla birlikte, yüksek hassasiyet ve titizlikle sürdürüyoruz.
Türkiye’de bulundukları süre boyunca Türkçe öğrenen ve toplumumuzla güçlü bağlar kuran Suriyeli kardeşlerimizin, ülkelerine döndükten sonra da Türkiye ile Suriye halkı arasında birer gönül elçisi olarak bu dostluk köprüsünü yaşatmaya devam edeceklerine yürekten inanıyorum.
Bu sürecin, yalnızca bir geri dönüş hareketi olmadığını; aynı zamanda komşuluk hukukunun yeniden inşası anlamına geldiğini ifade etmek istiyorum. Dün olduğu gibi, gönüllü geri dönüş sürecinde de Suriyeli kardeşlerimizin yanındayız.”
