Malatya’nın yeniden ayağa kalkma sürecinde en tartışmalı başlık olan raylı sistem projesi, şehri adeta ikiye böldü. Son günlerde peş peşe gelen açıklamalar, projenin daha başlamadan büyük bir kriz haline dönüştüğünü gözler önüne serdi.
Malatya Mimarlar Odası Başkanı Yunus Emre Fidanel’in sert çıkışı, ardından Büyükşehir Belediye Başkanı Sami Er’in “Feasible değil ama Cumhurbaşkanımıza arz ettik” sözleri, şehirde şok etkisi yarattı.
Mimarlar Odası’ndan İlk Bomba: “Bu raylı sistem kullanışlı değil!”
Tartışmayı alevlendiren açıklama Mimarlar Odası Başkanı Yunus Emre Fidanel’den geldi. Fidanel, projenin lokasyon olarak yanlış, kullanışsız ve şehrin ihtiyaçlarına uygun olmayan bir çalışma olduğunu vurgulayarak şunları söylemişti:
“Bu raylı sistem kullanışlı değil. Real değil, mantıklı değil. Bu şekilde yapılırsa hem bugünün hem geleceğin sorunu olur. Raylı sistem yapılmalı ama şehrin ihtiyaçlarına göre yapılmalı. Eğer yapılacaksa İkizce ile Üniversite arası yapılmalı, düşünülen yere yapılması durumunda faydası olmaz.”
Fidanel’in bu açıklaması kamuoyunda geniş yankı uyandırırken, beklenmedik bir çıkış da Büyükşehir Belediye Başkanı Sami Er’den geldi.
Sami Er’den Şaşkına Çeviren İtiraf: “Şu an yaptığımız teknik olarak Feasible değil!” BUSABAH Medya Grubu’na konuk olan Başkan Sami Er, raylı sistem projesi için adeta “itiraf” niteliğinde sözler sarf etti. Projenin teknik olarak uygulanabilir olmadığını belirten Er, buna rağmen girişimlerin sürdüğünü şu ifadelerle söyledi:
“Şu an yaptığımız da teknik olarak Feasible değil ama Cumhurbaşkanımıza arz ettik.”
Bu sözler Malatya’da adeta soğuk duş etkisi yarattı.
Deprem yaraları henüz sarılmamış, altyapı sorunları devam ederken, vatandaşların aklında tek soru oluştu:
“Onca sorun varken neden zoraki ve uygulanamaz bir projeye milyonlarca lira harcanıyor?”
“Hayal uğruna para harcanacak” endişesi büyüyor
Raylı sistemin kullanılabilirlik açısından uygun olmadığını Başkan Er’in kendisinin dile getirmesi, Malatyalılar arasında yeni bir tartışmayı tetikledi. “Hayal gerçekleştirmek uğruna şehrin kısıtlı bütçesi heba mı ediliyor?” sorusu sosyal medyada en çok konuşulan başlıklardan biri haline geldi.
Er’in şu sözleri özellikle dikkat çekti:
“Bir raylı sistem projemiz de var. İlk geldiğimde İkizce’den üniversiteye kadar olan hattı sunduk, ancak AYM bunu Feasible bulmadı. Hatta şu an yaptığımız da teknik olarak Feasible değil ama Cumhurbaşkanımıza arz ettik ‘Sayın Cumhurbaşkanım, evet Feasible değil ama Malatyalıların bir raylı sistem hayali var, bunu arz ediyoruz’.”
Bu açıklama, “Boşa para harcanacak” tartışmalarını daha da alevlendirdi.
Cadde genişletmeleri, alt geçit sıkıntıları, dev kamulaştırmalar…
Başkan Sami Er, raylı sistemle birlikte trambüs hattının genişletilmesinden, caddelerin büyütülmesine ve alt geçitlerdeki sorunlara kadar birçok teknik ayrıntıyı da paylaştı. Ancak bu bilgiler, projenin ne kadar ağır maliyetli ve zorlu olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi:
“Şu an projenin ilk etabı üniversiteden başlayarak Trambüs ile devam ediyor. Trambüs, İkizce’ye kadar uzatacağız. Trambüs mevcut ihtiyacı karşılıyor ama raylı sistemi de planladık, Çöşnük’ten başlayacak, İnönü Caddesi boyunca devam edecek. Bunun için İnönü Caddesi genişleyecek, Kışla Caddesi genişleyecek… Alt geçitlerde bazı sıkıntılar var, bunu da dikkate alıyoruz. Ama oradaki en büyük sorun ciddi bir kamulaştırma. Bir köprülü kavşağın maliyeti bize 300-500 milyon TL.”
Projede yok yok…
Cadde genişletme, dev kamulaştırmalar, köprülü kavşaklar, alt geçitler, trambüs uzatması, OSB bağlantıları…
Ancak bütün bunlara rağmen başkanın “feasible değil” demesi, Malatya kamuoyunun tepkisini haklı olarak artırdı.
Sami Er BUSABAH TV’de: “Abdestimizden hiç şüphemiz yok!”
BUSABAH TV’de yayınlanan Gündem Malatya programında konuşan Sami Er, eleştirilerin hedefi haline gelen projeyi savunurken oldukça sert ifadeler kullandı:
“Aylardır bir kütüphaneyi dillerine dolamış durumdalar. Aslında buna cevap verme gereği bile duymuyorum. Ancak kamuoyunu meşgul ettikleri için birkaç cümleyle ifade etmek istiyorum. Çünkü abdestimizden hiç şüphemiz yok. Yani art niyetini şuradan görüyorsunuz, Yazık, günah ya! Bırakınız bir şey yapalım Malatya’ya. Bu memlekete kötülük etmek, bir şeyi engellemek, ne geçecek elinize. Ahmet Vefik Alp’in çocuklarını arıyorlar: ‘Efendim, haberiniz var mı sizin bunda, bununla ilgili?’ Yani sanki bir şey yapıldı da bizi gammazlıyorlar. Bu ayıp bir şey.”
Bu sözler bir yandan Mimarlar Odası’nı hedef alırken, diğer yandan projeye yöneltilen eleştirilerin “siyasi ve art niyetli” olduğu imasında bulundu.
Malatya’da taşlar yerinden oynuyor
Raylı sistem projesi artık sadece bir ulaşım yatırımı değil, Malatya’nın geleceğini, bütçesini, şehir planlamasını ve siyasetini sarsan bir konuya dönüştü.
Bir yanda:
“Feasible değil” diyen bir belediye başkanı, Maliyetleri yüz milyonları aşan kamulaştırmalar, Kullanışlı bulunmayan güzergahlar, Alt geçit krizleri…
Diğer yanda:
“Malatyalıların hayali” vurgusu, Şehrin modernleşmesi amacı, Kamuoyunda yükselen tepkiler…
Görünen o ki raylı sistem tartışması Malatya’da daha çok su kaldıracak. Tartışmanın ucu ise doğrudan şehrin geleceğine dokunuyor.
