Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği, binlerce polis adayının ve görevdeki memurun hayatını altüst etmeye devam ediyor. Türkiye’nin dört bir yanında yıllarca görev yapmış polis memurlarının, eğitimlerini başarıyla tamamlamalarına rağmen yıllar sonra gelen sağlık raporlarıyla meslekten atılması, büyük bir tartışmayı yeniden alevlendirdi.
Bu mağduriyetin etkilediği isimler arasında Malatyalı polis adayları da bulunuyor. Bazılarının görevdeyken, bazılarının ise mezuniyet saatlerine kala ilişiği kesiliyor. Yargı süreçleri ise yaşanan travmayı daha da büyütüyor.
“İdarenin Kusuru Bize Yükleniyor”
Mağdurlardan Eray Varlı, yaşadıkları süreci Malatya Kalite Haber’e anlatarak çarpıcı ifadeler kullandı:
“Bizler Polis Meslek Eğitim Merkezlerinde ön sağlık spor yazılı, sözlü mülakatları ve zorlu eğitim şartlarını başarıyla geçmiş ve mezun olup göreve başlamış polis memurlarıyız” diyen Varlı, “Aynı zamanda da aylarca hatta yıllarca yurdun dört bir yanında görev yapmış ve yıllar sonra gelen sağlık raporları ile meslekten ilişiği kesilen eski polis memurlarıyız” dedi.
Polis okullarından açık kalan sağlık dosyalarının memuriyete geçilse bile yargı yoluyla sürdürüldüğünü belirten Varlı, bu sürecin memurları öğrenci sağlık yönetmeliğine göre değerlendiren haksız bir uygulamaya dönüştüğünü söyledi:
“Bu yöntemle idarenin kusuru tarafımıza yükleniyor. Memur olmamıza rağmen memur sağlık şartlarına göre değil öğrenci sağlık şartlarına göre değerlendirilip ‘POMEM öğrencisi olamaz’ raporu veriliyor. Oysa biz POMEM'i başarıyla bitirmiş ve polis memuru olmuştuk. Bu soruna kalıcı bir çözüm istiyoruz.”
“Yıllarca Görev Yaptık, Sonra Bir Yazıyla Her Şey Bitti”
Eray Varlı, sosyal medya hesabında yaptığı uzun açıklamada mağduriyetin boyutlarını tek tek anlattı:
“Bizler Emniyet Teşkilatının polis memuru ve amiri yetiştirmek için açmış olduğu Polis Akademisi Başkanlığı’na bağlı 10 aylık POMEM(Polis Meslek Eğitim Merkezi) kurumlarına ön sağlık spor, sözlü mülakat gibi zorlu şartları başarıyla geçip girmiş ve teorik ve pratik zorlu polislik eğitimi görmüş gençleriz. Kimimiz eğitimi tamamlayıp beylik tabancasını beline takmış polis kimliğini almış ve şanlı üniformasını giyerek göreve başlamış aylar sonra hatta yıllar sonra başarıyla görev yaparken gelen bir Bakanlık oluru ile “POMEM ÖĞRENCİSİ OLAMAZ” gerekçesiyle meslekten ilişikleri kesilmiş eski polis memurlarıyız. Kimimiz ise bütün eğitimleri başarıyla tamamlamış sınavları geçmiş ancak mezuniyete saatler kala gelen Polis Akademisi yazısıyla okuldan ilişikleri kesilmiş polis adaylarıyız. İki tarafın da yaşadığı mağduriyet tarif edilemez derece ve safhaya ulaşmıştır. Öncelikle ETSŞY(Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği) polis okulu öğrencisine eğitime devam etmesi için A dilim sağlık şartı koyarken görevdeki memur için bu durum çok daha farklıdır. Yani 2 farklı durum söz konusudur. Eğer özetle belirtmek gerekirse Polis memuru olarak görev yapıyorsa A-B-C dilimleri Emniyet Hizmetleri sınıfında göreve uygundur D dilimi Genel idari Hizmetler ve E sınıfı sağlık dilimi ise malulen emekliyi ifade eder. Ancak Polis memuru olmuş bir insan hala polis okulu sağlık şartları yönetmeliğinde aranan A dilimine göre değerlendirildiğinden meslekten ilişiği kesilmekte ve burada hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Mantıken de bakıldığında sağlık şartları elverişli olmayan bir insan nasıl olur da eğitimi başarıyla tamamlar veyahut göreve başlar. İşte yönetmelikteki bu yanlış hüküm verme yüzünden her polis alım döneminde yüzlerce mağdur oluşmakta ve bu yönetmelik değişmediği müddetçe ne yazık ki bu mağdurların sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Yönetmelik maddelerine bakıldığında da A-B-C dilim sağlık şartlarını taşıyanlar Emniyet Hizmetleri sınıfında görev yapmaya uygundur. Kaldı ki şu an da teşkilatın personellerinin hepsini A dilimine uygun olmasını beklemek de abesle iştigaldir. Burada özellikle memuriyete atanan sicil almış Polis memurları aylarca hatta yıllarca görev yapmasına rağmen Polis Okulundan idari davası açık olmasından dolayı hala öğrenci statüsünde değerlendirilmekte ve hukuken müktesep hak yani kazanılmış hak kavramı çiğnenmektedir.
Aşağıda ilgili maddenin önemli bir kısmı paylaşılmaktadır. Madde 13 – (Değişik fıkra:RG-14/12/2012-28497) 12 nci madde gereğince okullarda aldırılan sağlık kurulu raporları, okul başhekimliklerince veya il emniyet müdürlüğü hekimlerince yoksa il sağlık müdürlüğünden geçici görevli hekim talep edilerek usule uygunluğu yönünden incelenir eksiklikler giderilerek ve tamamlattırılarak Daire Başkanlığına gönderilir. (Değişik fıkra:RG-14/12/2012-28497) Sağlık kurulu raporları Daire Başkanlığınca incelenip karara bağlanır ve atama işlemlerine esas olmak üzere okullara gönderilir. Ancak memuriyete girişte aldırılan sağlık kurulu raporları Daire Başkanlığınca karara bağlanmış olsa dahi mezuniyete kadar ilgililerin sağlık durumlarında değişiklik olması halinde bu değişiklikler de Daire Başkanlığına bildirilir, bu durumda 11 inci maddeye göre işlem yapılır. EK-3’de belirtilen Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki A, B, C dilimi sağlık şartlarını taşıyanlar, Emniyet Hizmetleri Sınıfına atanmaya, Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki D dilimi sağlık şartlarını taşıyanlar istekleri halinde Emniyet hizmetleri sınıfı dışında (Mülga ibare:RG-14/12/2012-28497) (…) başka bir hizmet sınıfına atanmaya hak kazanırlar. Hastalık Branşlarının Sınıflandırılmasındaki E dilimi sağlık şartlarını taşıyanların Emniyet Teşkilatında devlet memurluğuna ataması yapılamaz. O zaman akla şu gelmektedir. Eğer Gerçekten ortada bir hukuka aykırılık bir mağduriyet var ise şayet neden hukuken bu mağduriyet giderilmemektedir. ?”
“FETÖ Üyesi misin?” Sorusuna Kadar Varıyor
CHP İçişleri Bakanlığı’ndan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Murat Bakan, yaşanan bu uygulamanın genç polisleri hem psikolojik hem de sosyal açıdan zora soktuğunu söyledi:
“Bu insanlar devletin ciddi bir maliyetle yetiştirdiği, zorlu sınavlardan başarıyla geçmiş, eğitimlerini tamamlamış bireyler” diyen Bakan,
“Ancak mevcut yönetmelikteki belirsizlikler ve eşitsiz uygulamalar nedeniyle mağdur ediliyorlar. Bu uygulama ile polis adayları aynı zamanda ‘Ne suç işledin de atıldın’, ‘FETÖ üye misin’ gibi geri bildirimlerle psikolojik şiddete maruz kalıyorlar” ifadelerini kullandı.
“İki Kez Sordum, Bakan Yerlikaya Yanıtlamadı”
Murat Bakan, konuyu Meclis’e iki kez taşıdığını hatırlatarak şunları söyledi:
“Bu sorun çözülmedikçe eğitime başlayan tüm polisler aynı tedirginliği yaşıyor ve yaşamaya devam edecek. İlk soru önergem 20 Aralık 2024 tarihindeydi; İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya yanıtlamadı. Aynı içeriği 20 Haziran 2025’te tekrar Meclis’e sundum. Ancak hâlâ bir adım atılmış değil. Oysa bu mağduriyetin giderilmesi son derece basit bir düzenlemeyle mümkündür. Mezuniyet aşamasında sağlık şartlarını taşımadığı tespit edilen veya sağlık gerekçesiyle ilişiği kesilen adayların, Genel İdari Hizmetler (GİH) sınıfına atanabilmesini sağlayacak bir yönetmelik değişikliği yapılmalıdır.
Böylece hem bu gençlerin emekleri heba edilmez, hem de devletin yetiştirdiği insan kaynağı kamuda değerlendirilmiş olur. Çünkü bu durum, kamu yönetimi açısından da bir israftır. Devlet bir taraftan nitelikli personel açığı yaşarken, diğer tarafta yıllarca emek verdiği ve eğittiği insanları bürokratik engeller nedeniyle sistemin dışına itiyor. Bu hem adaletsiz hem de akıl dışıdır.”
Mağdur Sayısı 2 Bin 500’e Ulaştı
Türkiye genelinde 2 bin 500’den fazla mağdur olduğunu belirten Eray Varlı, mağdurlar arasında Malatyalı Kübra Nur Bay ve Muhammet Gümüş’ün de bulunduğunu açıkladı.
